پشه و راههای مبارزه با پشه ها
مقالات
- بیماری های مشترک بین انسان و حیوان در ایران
- خودمان ایستگاه پرورش موش راه انداخته‌ایم
- شیوه های نصب و نگهداری تله های نوری
- مارمولک های خانگی
- انتقال بیماری ها از سگ به انسان
- ۱۰ واقعیت شگفت آور درباره موش ها
- روشهای مبارزه با موشها
- روشهای مبارزه با سوسک
- روشهای مبارزه با دراکولا
- پشه و روشهای مبارزه با پشه
- عقرب و روشهای مبارزه با عقرب
- انواع مار و روشهای مبارزه با مار
- مارمولک و روشهای مبارزه
- ساس و روشهای مبارزه
- عنکبوت و روشهای مبارزه
- هزارپا و روشهای مبارزه با آن
- سوسکها و روشهای مبارزه با آنها
- دراکولا و روشهای مبارزه با آن
- انواع موش و روشهای مبارزه با موشها
پشه و روشهای مبارزه با پشه
پشه ها از خانواده حشرات دوبال هستند. بیش از ۲۸۰۰ گونه پشه در سراسر جهان وجود دارد. آنوفل ها، کولکس ها و آئدس ها از دسته های مهم آنها هستند. پشه ها ناقلین بیماریهای مالاریا (توسط پشه آنوفل)، تب زرد، تب هموراژیک دنگ، ورم مغزی (آنسفالیت) و تب نیل غربی میباشند.
بدن پشه ها از سه قسمت سر، سینه و شکم تشکیل یافته است. پشه ها ۶ پای بند بند و یک خرطوم(نیش) دارند. وزن پشه ۲ تا 5/2میلی گرم و سرعت بال زدن ۵۰۰ تا ۶۰۰ بار در ثانیه میباشد. سرعت پرواز پشه ها 6/1تا 4/2 کیلومتر در ساعت است.
پشه ماده معمولا بزرگتر از پشه نر میباشد. خرطوم و نیش پشه ماده از دو کانال مجزا تشکیل یافته، یک مجرای بزاقی و یک مجرا برای مکیدن خون. پشه های ماده برای تولید و نمو تخم های خود نیاز به پروتئین موجود در خون دارد. پشه ماده در هر بار گزش بیش از ۲ برابر وزن خود خون می مکد. پشه ماده از طریق حسگرهای بویایی، حس بینایی و گیرنده های گرمایی هدف خود را شناسایی میکند. پشه های نر هیچگاه از خون تغذیه نمیکنند و نیش نمی زنند. پشه های نر و ماده برای تامین انرژی پرواز از شهد گلها و گیاهان تغذیه میکنند.شاخک های پشه نر پر پشت و پر مو بوده اما شاخک های پشه ماده نخ مانند و دارای چند موی اندک است. طول عمر پشه نر در حدود یک هفته و پشه ماده ۷ تا ۱۰۰ روز میباشد.
چرخه زندگی پشه ها دارای دگردیسی کامل بوده و شامل چهار مرحله: تخم ، لارو، شفیره و پشه بالغ میباشد .این چرخه ۲۰ تا۳۰ روز طول می کشد. پشه های ماده و نر پس از ۵-۳ روز جفت گیری میکنند. پشه های ماده هر بار ۱۰۰ تا ۴۰۰ تخم می گذارند و قادر است پیش از آنکه بمیرد ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ تخم بگذارد. پشه نر پس از جفت گیری مدت زیادی زنده نمی ماند.پشه ماده در چند مرحله تخمریزی فقط یکبار با پشه نر جفت گیری میکند. یعنی پس اینکه یک بار تخم گذاری کرد دیگر نیاز ندارد با پشه نر جفت گیری کند و تنها به یک وعده خون دیگر برای تخم گذاری مجدد نیاز دارد. پشه ماده هر ۳ روز میتواند تخم ریزی کند. تخم ها تا چندین سال در هوای سرد باقی می مانند. تخمهای پشه ابتدا سفید رنگ بوده اما پس از ۲۴ ساعت رنگشان به قهوه ای تیره و سیاه متمایل میگردد. پشه ماده تخم خود را معمولا روی سطح آب راکد میگذارد. اما ممکن است روی گل و لای و یا هر چیزی که در مسیر آب باشد تخمریزی کند. اندازه هر تخم 5/0 میلی متر است. تخم ها ۳-۲ روز طول میکشد تا به لارو تبدیل گردند. لارو پشه از طریق یک مجرای ریز که به سطح آب می آید تنفس میکند. لاروها از جلبکها، میکروارگانیزمها و ذرات ارگانیک موجود در آب تغذیه میکنند و بعد از چهار مرتبه پوست اندازی به شفیره تبدیل می گردند. لاروها یک تا دو سانتی متر طول دارند و پس از یک تا دو هفته به شفیره تبدیل میشوند. شفیره تغذیه ندارد اما تحرک دارد. لارو و شفیره کاملا آبزی هستند اما پشه بالغ در خشکی زندگی میکند. شفیره پس از ۳ روز به پشه کامل مبدل میشود. پشه بالغ پس از خارج شدن از پیله صبر میکند تا بدن وبالهایش کاملا خشک گردد تا بتواند پرواز کند.
تمام پشه ها به آب نیاز دارند تا چرخه زندگی آنها تکمیل گردد. هر مکان و یا شیئی که آب را در خود نگه دارد و باعث تجمع آب گردد مثل جوی آب، گلدانها، زیر گلدانیها، حفره درختان، سینی زیر کولر، جعبه کارتن، کف شور و چاهک ها، فلاش تانک توالت، سیفون گلویی زیر دستشویی، قوطی کنسرو، بشکه، حوضچه، استخر، گودالها، باتلاق ها، آب انبارها، تایرهای مستعمل، ناودان ها و ... محل مناسبی برای تخمریزی پشه هاست.پشه ها در طی روز در محل های خنک، تاریک، مرطوب و محفوظ به ویژه میان پوشش گیاهی به استراحت می پردازند و غروب آفتاب برای تغذیه خارج میشوند. پشه ها در آب و هوا و مناطق گرمسیر در تمام طول سال فعال میباشند. همچنین جمعیت پشه ها در طول مناطق ساحلی بیش از نقاط دیگر است. فعالیت پشه ها در دمای ۲۶ درجه سانتی گراد به حداکثر خود رسیده و در دمای پایین تر از ۱۰ درجه سانتی گراد غیر فعال میگردند. پشه ها جانورانی خونسرد میباشند بنابراین پشه های ماده قادرند در فصول سرد سال به خواب زمستانی (حتی تا 6 ماه) فرو روند.
شکارچیان طبیعی پشه ها شامل خفاشها، پرندگان، عنکبوت ها، سخت پوستان از جمله خرچنگها، ماهیها و سنجاقک ها میباشند.
کنترل پشه ها :
۱- حذف و یا کاهش محل های تولید مثل و تخمریزی.
۲- استفاده از شکارچیان طبیعی پشه ها.
۳- نابود کردن پشه ها در مرحله لارو و یا بلوغ.
برای نابود ساختن لارو ها میتوان از حشره کشهای ویژه و ریختن روغن در محل تخمریزی روی سطح آب استفاده کرد.استفاده از ماهی ها در حوضچه ها نیز بسیار موثر است.
سایر اقدامات:
اجازه ندهید در زیر گلدانیها آب جمع شود. ظرف غذای حیوانات خانگی را نیز هر روز عوض کنید. نشتی های شیرهای آب را شناسایی و تعمیر کنید. گودالهای زمین و حفره های درختان را با خاک و یا ملات پر کنید. شیروانیها را وارسی کنید که مسدود نباشند. هر جایی که آب جمع میشود و راکد میماند را حذف و یا تمیز کنید. روی قایق، سطل، بشکه ها، مخازن آب، تشتها را پوشانده و یا آنها را وارونه قرار دهید. آب استخر را یا کاملا تخلیه کنید و یا آب آن را با استفاده از کلر و تصفیه کننده ها کاملا تمیز نگه دارید.حوضچه ها را از ماهی پر کنید تا لارو پشه ها را بخورند. نصب توری بر روی پنجره ها و درها بسیار موثر است. لباسهای تیره و آبی رنگ نپوشید و هنگام خروج از منزل پیراهن آستین بلند و شلوار بلند بپوشید. درون چاهک وکف شور ها روغن بریزید. کاشتن گلهای همیشه بهار وشمعدانی در باغچه خانه مفید است. چمن ها را کوتاه نگه داشته و علف های هرز را بچینید. بوته ها و شاخ وبرگ های اضافی را هرس کنید.
انواع وسایل کنترل پشه ها:
۱ – اسپری های حشره کش: ترکیب اصلی آنها PYRETHOID ها میباشد. حشره کشها سمی و سرطانزا هستند بنابراین تصور نکنید استنشاق آنها آسیبی به شما نمی رساند. پیش از استفاده از آنها کودکان، حیوانات خانگی به خصوص ماهیها، افراد مسن و بیمار و بخصوص زن باردار را از محل دور کنید.
۲- سیستم های تبخیر کننده الکتریکی: ترکیب اصلی بکار رفته PYRETHROID میباشد. با حرارت دادن ترکیبات به تدریج در فضا منتشر میشود. هنگامی که از آنها استفاده می کنید پنجره دارای توری را اندکی باز بگذارید.
۳- حشره کشهای برقی: این حشره کشها از لامپهای فلورسنت که از خود پرتوهای فرابنفش ساطع میکنند، حشرات را به سوی خود می کشانند. این حشره کشها دارای ترانسفورماتوری هستند که ولتاژ برق را تا ۲ هزار ولت افزایش میدهد. هنگامی که حشرات جذب اشعه فرابنفش این حشره کشها میشوند به شبکه فلزی برخورد میکنند که باعث کامل شدن مدار الکتریکی گردیده و حشره منفجر میشود. متاسفانه ذرات متلاشی شده حشرات که حاوی باکتری ها نیز میباشند با منفجر شدن حشرات به فضای اطراف پراکنده شده و ایجاد آلودگی میکنند.
۴- دستگاه های فراصوتی: با تولید اصوات با فرکانسهای بالا و یا تقلید صدای بال سنجاقک ها پشه ها را دور میکنند.
۵- پشه بند
۶- مواد دورکننده حشرات: ماده ای بنام DEET که حس بویایی حشرات را مختل میکند.PERMETHRIN نیز بسیار موثر است اما نباید ان را روی پوست مالید بلکه روی لباس و یا پشه بند اسپری میگردد. این مواد را برای کودکان زیر ۶ ماه استفاده نکنید. مواد دفع کننده حشرات را تنها در خارج از منزل بکار برید و هنگام بازگشت به خانه آن را کاملا با آب وصابون از روی پوست بدنتان پاک کنید. همچنین نبایستی روی زخم باز ویا خراشیدگی پوست استعمال گردند.
۷- شمع های حاوی سنبل هندی(CITRONELLA)
۸- تله های جذب کننده پشه ها: این دستگا هها با پراکندن دی اکسید کربن ، ترکیبات شیمیایی جاذب پشه ،گرما و یا نور باعث جلب و به دام انداختن پشه ها میگردند.
